Alles Over Whisky

Alles over whisky

Er valt van alles te vertellen over whisky. Feitelijk is er een hoop informatie over te vinden, maar ook subjectief raken we er niet over uitgepraat. We discussiëren graag over de geur, smaak en afdronk en lezen graag over distillatieprocessen. Om het je zo makkelijk mogelijk te maken, proberen we hier alles over whisky te beantwoorden. Tenminste, we gaan het hebben over onderwerpen waar veel behoefte naar is. Lees je mee?

Waar wordt whisky van gemaakt?

ls je whisky met één woord mag omschrijven, dan zou ‘variatie’ goed volstaan. Er is immers geen whisky hetzelfde. Het verschil wordt al in het begin gemaakt: bij het kiezen van de grondstoffen. Elke whisky wordt gemaakt van drie grondstoffen: water, graan en gist. Ze hebben allemaal een grote rol in de uiteindelijke smaak. Per ingrediënt wordt er gekeken wat het toevoegt aan het eindresultaat.

Is het whisky of whiskey?

Deze vraag is bijna zo oud als de weg naar Rome. Eigenlijk is het heel makkelijk om deze twee spellingen uit elkaar te houden, want allebei zijn namelijk goed. Komt een whiskey uit Ierland? Spel je whiskey altijd met -ey op het einde. Een whisky afkomstig uit ieder ander land, spel je enkel met -y op het einde. Dit vergeet je nooit meer.

De verschillende soorten whisky

Whisky – of whiskey – is niet onder één noemer te vangen. Er zijn enkele verschillende soorten whisky. Op iedere fles whisky vind je precies welke soort whisky het is. Dat is één van de volgende:

Single malt whisky

Een single malt whisky bestaat voornamelijk uit twee kenmerken. Als eerste komt de gehele inhoud van één whiskyfles uit dezelfde distilleerderij. Er kunnen dus alsnog twee soorten Ardbeg whisky in één fles zitten, om de naam single malt te krijgen. Als tweede bestaat een single malt whisky enkel uit gemoute gerst. Voeg je hier ook maar één druppel whisky uit een andere distilleerderij aan toe? Dan is een fles de titel single malt whisky kwijt. 

Blended whisky

Bij een blended whisky voeg je meerdere whisky’s samen, maar deze dienen van andere distilleerderijen te zijn. Een vleugje The Glenmorangie vermengd met de inhoud uit een vat van Lagavulin? Dit is een totaal willekeurige combinatie. De grootste whiskymeesters gaan tot in de kleinste details aan de slag om de mooiste whisky’s samen te brengen. 

Grain whisky

Grain whisky is iets minder bekend dan de hierboven genoemde soorten. In grote lijnen is grain whisky vergelijkbaar met een single malt. Iedere druppel komt namelijk uit dezelfde distilleerderij. Toch is er een degelijk verschil. Zo moet een Schotse grain whisky bestaan uit minimaal 30% gemoute gerst en moet deze minimaal drie jaar rijpen in een eikenhouten vat. Daarnaast mag de gemoute gerst gemengd worden met bijvoorbeeld graan.

Whisky Graan

Single pot whiskey

Single pot whiskey vind je alleen in Ierland. In de volksmond noemen ze dit ook wel pot still whiskey. Ook deze whiskey is vergelijkbaar met een single malt. Toch is ook hier weer een verschil in op te merken. Dat verschil zit in de gebruikte gerst. Zo bestaat single pot whiskey uit zowel gemoute als ongemoute gerst. Single pot whiskey is daardoor vaak meer ‘granig’ van smaak, dan een single malt whiskey. 

Bourbon 

Als laatste op deze lijst is er bourbon. Deze in Amerika gestookte whisky is qua bestanddelen anders dan whisk(e)y uit Schotland of Ierland. Zo bestaat bourbon voor maar liefst 51% uit mais. Ook is er geen minimale rijpingstijd voor bourbon in een vat. De meeste bourbon whisky komen uit Kentucky.

Whisky smaakprofielen

Elke whisky smaakt anders. De ene is vol van smaak, de ander rokerig en weer een ander smaakt fruitig. Toch zijn het allemaal whisky’s. Bij Monk verdelen we alle whisky’s onder de volgende smaakprofielen. Zo heb je vooraf een goede indicatie over wat je van de whisky kan verwachten. Dit zijn de whisky smaakprofielen:

  • Fris en fruitig
  • Fruitig en kruidig
  • Kruidig en rokerig
  • Licht rokerig en kruidig
  • Rijk en vol
  • Rokerig en fris
  • Krachtig en rokerig
  • Granig

Hoe vaak is whisk(e)y gedistilleerd?

Tijdens het distillatieproces van whisky, worden alcohol en water van elkaar gescheiden. Dat gebeurt in koperen stookketels in alle distilleerderijen op de wereld. Ook hier spelen de Ierse en Schotse stokerijen vaak een spelletje met elkaar. Zo zijn de meeste Ierse whiskeys (de oudste distilleerderij stamt overigens uit 1609) vaak driemaal gedistilleerd en Schotse whisky’s tweemaal. Let wel: je vindt ook driemaal gedistilleerde whisky’s in Schotland. In uitzonderlijke gevallen is een whisky viermaal gedistilleerd. Daarnaast zijn er ook whisky’s die bijvoorbeeld 2.7 keer gedistilleerd zijn. Het minimum is in ieder geval twee keer.

Monk Alles Over Whisky 02

Hoe drink je whisky?

Er zijn verschillende manieren om whisky te drinken. Zelf zijn we groot voorstander van het puur drinken van whisky. Het correct drinken gaat om meerdere lagen. Hierbij onze uitleg:

Het glas

Allereerst begint het drinken van whisky met het juiste glas. Het juiste glas (dram) draagt bij aan de totaalbeleving van je whisky. Er zijn speciale whiskyglazen ontwikkeld, waarin jouw whisky het beste tot zijn recht komt. Dit zijn kleine glazen en vaak met een kleine bolling in het glas. Zo circuleren de aroma’s makkelijker door het glas. Ook glijd de whisky zo subtieler in je mond en kan je de grootte van de slok makkelijker reguleren. Draai de whisky rustig rond in je glas (swirlen) en laat de drank tot leven komen in je hand. 

Whisky Glas Zwarte Achtergrond

Ruik…

Voordat je een slok neemt, is het van cruciaal belang om eerst je neus in het glas te steken. Die mag er helemaal in. Ruik aan de whisky en neem alle aroma’s in je op. Draai de whisky nog eens rond en ruik nogmaals. Ontdek de verschillende aroma’s en ga helemaal op in je drank. Welke geuren ruik jij? 

…en proef!

Neem een grote slok whisky en houd de drank in je mond. Laat de whisky van links naar rechts rondgaan, onder je tong en weer terug naar je gehemelte. Probeer tussendoor een flinke teug zuurstof in te ademen en herhaal het proces. De whisky mag rustig een seconde of 20 in je mond blijven, voordat je het doorslikt. Lukt het jou om de verschillende smaken te onderscheiden?

Drink je whisky met of zonder ijsblokjes?

Er zijn twee manieren waarop je whisky kunt drinken. Dit zijn:

  • Neat
  • On the rocks

Dat laatste ken je waarschijnlijk wel van films als James Bond. Hij drinkt zijn whisky graag met ijsblokjes. Een neat whisky is gewoon een glas whisky, rechtstreeks uit de fles. Verder geen gedonder. IJsblokjes in je whisky verdunnen de smaak, waardoor in onze ogen een deel van de smaak verloren gaat. Onze mening hierin is overduidelijk.

En water in je whisky dan?

Heb je al eens iets gehoord over het ‘activeren’ van je whisky? Probeer in plaats van ijsblokjes met een druppelpipet enkele druppels water aan je whisky toe te voegen. Daarmee activeer je je whisky en trek je de aroma’s los uit de whisky. Drie á vier druppels water is voldoende. Als alternatief hierop kan je de whisky een poosje in je handen swirlen. Door de whisky in beweging te brengen, komt er zuurstof bij. Deze zuurstof activeert de whisky ook, zoals dat ook met wijn het geval is. De whisky heeft natuurlijk lang in een fles gezeten, zonder extra zuurstof. Ronddraaien in je glas is daarom haast noodzakelijk te noemen.

Meer weten over whisky?

We kunnen hier tot in het einde der tijden doorpraten over alles wat met whisky te maken heeft. Op zoek naar extra verdieping over een specifiek onderwerp binnen de whisky? Neem eens een kijkje op onze whisky blog. Daar gaan we verder de diepte in. 

Veelgestelde vragen

  • Wat je moet weten over whisky?

    Whisky is een drank op basis van granen die zich kenmerkt door een amberkleurig aanzicht en een alcoholpercentage van minimaal 40%. De meeste whisky’s rijpen 3 jaar op eikenhouten vaten voordat het whisky genoemd mag worden. Bourbons zijn hier een uitzondering op en rijpen soms maar twee jaar.

  • Is het whiskey of whisky?

    Whiskey’s komen komen uit Ierland en Amerika, terwijl whisky afkomstig is uit Schotland. Het verschil in spelling is ontstaan doordat het Schotse product vroeger van slechtere kwaliteit was en de Ieren aan klanten wou laten zien dat hun whiskey beter was. Doordat er veel Ieren naar Amerika emigreerden namen zij de de Ierse spelling – whiskey – over. Tegenwoordig zijn whisky en whiskey allebei van goede kwaliteit.

  • Welke whisky is zoet?

    Bourbon’s en Amerikaanse whiskey’s zijn vaak zoet omdat maïs als ingrediënt wordt gebruikt. Soms krijgt een whisky een zoete smaak door de vaten, bijvoorbeeld sherry vaten, waar hij in heeft gelegen. Bekijk het smaakprofiel bij elke whisky of vraag aan één van onze medewerkers in de winkel welke zoete whisky bij jou past.

  • Hoelang kun je een open fles whisky bewaren?

    Een open, volle fles whisky kun je tot 2 jaar bewaren. Hoe minder whisky in je fles zit, des te korter hij goed blijft. Dit komt omdat zuurstof ervoor zorgt dat de whisky zijn smaak verliest.

  • Hoelang moet whisky rijpen?

    Schotse en Ierse whisky/whiskey rijpen beide minimaal 3 jaar voordat ze het distillaat whisky/whiskey mogen noemen. In Amerika rijpen bourbons minimaal 2 jaar. Amerikaanse whiskey rijpt in sommige gevallen minimaal 2 jaar omdat het product zo gemaakt is dat het legaal gezien geen bourbon mag heten.

  • Wat is een blend whisky?

    Blends worden gemaakt door whisky’s van verschillende graansoorten en/of distilleerderijen met elkaar te combineren. 90% van alle whisky’s die worden gemaakt zijn blended whisky’s. Er zijn ook blends die bestaan uit verschillende single malt whisky’s, blended malts genoemd, zoals Johnnie Walker Green Label of Old Perth.

  • Wat is single Pot Still whiskey?

    Bij Single Pot Still whiskey worden ongemoute gerst en granen toegevoegd aan de whiskey, zodat er een andere textuur en smaakbeleving ontstaat. Deze stijl wordt alleen in Ierland toegepast. Een Single Pot Still whiskey moet volledig in één distilleerderij gemaakt worden, anders is het alleen een Pot Still whiskey.

  • Wat is het verschil tussen single pot still whiskey en single malt whisky?

    Bij een Single Pot Still whiskey gebruiken ze ongemoute ingrediënten, terwijl ze dit bij een Single Malt whisky niet doen.

  • Wat is de basis van whisky?

    De basis van whisky is een distillaat van graansoorten. Zo kan een whisky gemaakt zijn van gerst, maar ook van rogge of maïs. In Amerika maken ze zelfs soms whisky op basis van pseudogranen zoals boekweit en quinoa. Als een whisky gemaakt is van pseudogranen mag het in Schotland geen whisky heten.

  • Hoe komt whisky aan zijn heldere bronzen kleur?

    De heldere amber kleur van whisky is afkomstig van het hout waar whisky op rijpt. Dit hout geeft namelijk kleurstoffen. Zo krijg je whisky’s die heel licht amber zijn en andere die een diepe bronskleur hebben. Het distillaat van whisky heeft van zichzelf geen kleur.

  • Hoeveel verschillende soorten whisky’s zijn er?

    Er bestaan veel verschillende soorten whisky’s, want van bijna alle graansoorten kan whisky worden gemaakt. Zo heb je whisky’s op basis van gerst, rogge en maïs. Er is ook een verschil tussen blended, single malt, single pot still, single grain, en coffey malt whisky’s. Vraag aan een van onze medewerkers welke whisky’s er zijn en ontdek jouw favoriet.

  • Wat is het verschil tussen whiskey en bourbon?

    Whiskey hoeft zich niet te houden aan de verhoudingen van een bourbon. Een bourbon wordt namelijk altijd gemaakt van 51% maïs. De andere 49% is een leuke verrassing. 

  • Hoe ouder de whisky hoe beter?

    Oudere whisky’s zijn vaak iets zachter van smaak dan jonge whisky’s. Proef zelf whisky’s van verschillende leeftijden en ontdek jouw favoriet!

  • Hoe kun je whisky drinken?

    Je kunt whisky drinken met een paar druppels water, met ijs of als een mixed drankje of cocktail. Ontdek hoe jij whisky het lekkerst vindt.

  • Hoeveel whisky mag je drinken?

    Drink whisky met mate.

  • Waar bewaar je whisky?

    Whisky kun je in de fles bewaren of in een karaf schenken. Whisky blijft het langst houdbaar als je het in een donkere plek op kamertemperatuur bewaart.

  • Wat is de beste temperatuur voor whisky?

    Whisky kun je het beste bewaren en drinken op kamertemperatuur. Dat ligt meestal tussen de 15 en 18 graden celcius.

  • Wat zijn de beste whisky’s?

    Omdat er zoveel whisky’s zijn, is het lastig om de beste te kiezen. Bekijk ons assortiment, proef verschillende whisky’s en ontdek jouw favoriet!

  • Is het gebruikelijk om whisky te mixen?

    Sommige mensen vinden whisky het lekkerst als ze het ergens mee mixen, maar dit is persoonlijke voorkeur. Als je whisky wilt mixen kun je dit bijvoorbeeld doen met bruiswater of cola.

  • Hoe wordt whisky geserveerd?

    Je kunt whisky drinken met een paar druppels water, met ijs of als een mixed drankje of cocktail. Whisky wordt bijna altijd in een glas geserveerd.

  • Waarom wordt whisky op twee manieren gespeld?

    Vroeger was het Schotse product van slechtere kwaliteit, dus wilden de Ieren aan klanten laten zien dat hun whiskey beter was. Daarom kozen ze ervoor om hun product whiskey te noemen. Doordat er veel Ieren naar Amerika emigreerden namen zij de de Ierse spelling – whiskey – over. Tegenwoordig zijn whisky en whiskey allebei van goede kwaliteit.

  • Wat is het alcoholpercentage van whisky?

    Het alcoholpercentage van whisky moet minstens 40% zijn. De meeste whisky’s zijn 40%, 43% of 46%. Cask strength whisky’s worden niet meer aangelengd met water en zijn dus veel sterker. Vaak ligt het alcoholpercentage van deze whisky’s tussen 50% en 70%, maar heel soms is dit nog meer. 

  • Is whisky gezond?

    Alcohol brengt gezondheidsrisico’s met zich mee. Drink whisky met mate.

  • Wat is lekker om te mixen met whisky?

    Bekijk recepten voor whisky cocktails of experimenteer met bekende mixers zoals cola en bruiswater.